Để lộ ảnh và thông tin căn cước công dân gắn chip, người dân có thể đối mặt với những rủi ro gì?

Những thông tin trên CCCD gắn chip không nên để lộ

Trên CCCD gắn chip, có chứa những thông tin cơ bản về nhân thân của chủ thẻ. Do đó, chủ thẻ cần giữ cẩn thận và không để lộ bản scan cũng như ảnh CCCD 2 mặt.

Những thông tin quan trọng trên CCCD không nên để lộ bao gồm:

- Số Căn cước công dân: đây còn là mã định danh cá nhân của mỗi công dân (theo Điều 19 Luật Căn cước công dân). Mã định danh cá nhân gắn liền với công dân từ khi sinh ra cho đến khi mất đi, không thay đổi, không có sự trùng lặp với bất cứ ai.

- Thông tin nhân thân cơ bản của mỗi cá nhân: Họ tên, ngày sinh, quốc tịch, quê quán, nơi thường trú. Những thông tin này thường được yêu cầu kê khai trong các hợp đồng, giao dịch ngân hàng và thủ tục hành chính...

- Mã QR, bởi khi quét mã QR trên thẻ CCCD gắn chip, sẽ hiện ra những thông tin cơ bản về nhân thân, số Chứng minh nhân dân (CMND) cũ. Bên cạnh đó, còn có thể lộ những thông tin về đặc điểm nhân dạng, ngày cấp thẻ CCCD, vân tay của chủ thẻ.

Để lộ ảnh và thông tin CCCD, người dân có thể đối mặt với những rủi ro gì?

Hiện nay đa phần người dân đã chuyển sang sử dụng CCCD gắn chip, so với CMND và CCCD mã vạch thì CCCD gắn chip chứa đựng được nhiều thông tin hơn qua việc quét mã QR và chip điện tử gắn trên thẻ.

Thực tế có không ít trường hợp vì chủ quan mà người dân vô tư chia sẻ hình ảnh CMND/CCCD không làm mờ thông tin ra ngoài. Điều này đã vô tình tạo cơ hội cho kẻ xấu lợi dụng để sử dụng vào mục đích vi phạm pháp luật, nhất là các tội phạm công nghệ cao. Theo đó, nếu vô tình để lộ thông tin hay ảnh CCCD, người dân có thể đối mặt với một số rủi ro sau:

- Bị người khác lấy ảnh CMND/CCCD để đi vay tiền online trên app: Bản chất của các app vay tiền online là không cần gặp mặt trực tiếp chủ tài khoản mà vẫn cho vay, đồng thời, rất nhiều app online hiện nay cho vay tiền bất chấp để rồi cũng dùng những cách đòi nợ theo kiểu xã hội đen để ép "con nợ" phải trả. Vì thế, các app này cho vay rất dễ dàng.

Người cần vay chỉ cần chụp hình ảnh CMND/CCCD 2 mặt là có thể vay tiền và giải ngân một cách nhanh chóng và app không cần xác minh chính chủ. Vì vậy mà các đối tượng phạm tội thường tìm cách lấy thông tin cá nhân của người khác, sau đó chụp ảnh và gửi vào những ứng dụng này để vay tiền nhằm mục đích chiếm đoạt.

Sau đó, khi đến hạn đòi nợ thì các app sẽ đòi tiền chủ CMND/CCCD, thậm chí tung các hình ảnh này lên mạng xã hội nhằm bôi xấu danh dự, nhân phẩm nhằm mục đích đòi nợ.

Mặc dù nếu không chứng minh là đã giải ngân cho đúng tài khoản của chú CMND/CCCD thì sẽ không có căn cứ đòi nợ nhưng các app này thường bất chấp để lấy lại được tiền, cũng vì thế mà chủ CMND/CCCD sẽ dính phải muôn vàn rắc rối.

Trong trường hợp người dân đã gửi ảnh CMND/CCCD cho người khác và bị sử dụng để đi vay tiền thì các bạn cần nhanh chóng thông báo với đơn vị cho vay, đồng thời báo với cơ quan Công an gần nhất để được hỗ trợ.

- Bị người khác dùng CMND/CCCD để mở tài khoản ngân hàng và đi lừa đảo: Hiện nay, rất nhiều ngân hàng cho phép người dùng mở tài khoản online và thẻ được gửi đến tận nhà. Lợi dụng điều này, nhiều kẻ lừa đảo lấy ảnh CMND/CCCD của người khác để đi mở tài khoản ngân hàng và dùng mọi cách lừa đảo để nạn nhân chuyển tiền vào số tài khoản ngân hàng đó.

Khi cơ quan chức năng điều tra vụ án lừa đảo sẽ chỉ tra ra đến tài khoản ngân hàng của ai, vì thế, chủ CMND/CCCD dùng để mở tài khoản ngân hàng sẽ vướng phải những rắc rối không đáng có.

Trong trường hợp này, người dân cũng cần nhanh chóng liên hệ đến ngân hàng để được hỗ trợ.

- Bị người khác dùng CMND/CCCD đăng ký thuê bao trả sau: Hiện nay, khi mua sim, các cửa hàng chỉ cần ảnh CMND/CCCD của người mua để đăng ký chính chủ. Vì thế, khi lộ ảnh CMND/CCCD, bạn sẽ có rủi ro bị người khác dùng CMND/CCCD đăng ký thuê bao trả sau và phải chịu trách nhiệm khi sim nợ cước.

Nếu phát hiện ra thông tin cá nhân của mình bị lợi dụng để đăng ký thuê bao trả sau thì người dân cũng có thể liên hệ đến nhà mạng tại văn phòng giao dịch để được hỗ trợ. Tuy nhiên, hiện không có cách nào kiểm tra được số CMND/CCCD của mình đang được đăng ký những thuê bao nào.

- Bị dùng ảnh CMND/ CCCD đăng ký mã số thuế ảo: Trường hợp nghi ngờ bị lợi dụng lấy số CNMD/CCCD để đăng ký mã số thuế ảo, có thể truy cập vào địa chỉ https://canhan.gdt.gov.vn/, sau đó nhập thông tin để kiểm tra.

Bị lộ ảnh CMND/CCCD, xử lý thế nào?

- Giữ lại bằng chứng chứng minh mình đã tiết lộ ảnh CMND/CCCD cho người khác. Bằng cách này, người dân có thể chứng mình được mình không liên quan đến việc vay tiền hay đăng ký sim...

- Có thể báo mất hoặc trình báo bị lộ ảnh CMND/CCCD: Mục đích thông báo đến cơ quan chức năng vừa để làm lại kịp thời các giấy tờ quan trọng, vừa phòng ngừa trường hợp số CMND/CCCD bị lợi dụng thực hiện các giao dịch trái luật thì có căn cứ để chứng minh bản thân không có liên quan đến các giao dịch đó.