Tây Hồ là một vùng đấp đẹp được bao bọc quanh Hồ Tây, với phong cảnh hữu tình, khí hậu mát mẻ và là lá phổi của Hà Nội. Những con đường góc phố nơi đây đã đi vào lịch sử và gắn bó với người dân thủ đô.
Theo Wikipedia:
Quận Tây Hồ là một quận nằm ở phía bắc nội thành thủ đô Hà Nội, Việt Nam.
Quận Tây Hồ có điều kiện môi trường thiên nhiên ưu đãi. Nổi bật với Hồ Tây rộng khoảng 526 ha được coi là “lá phổi của Thành phố”. Từ xa xưa, Hồ Tây đã giữ một vị trí quan trọng về du lịch nhờ vào vị trí và giao thông thuận lợi.
Vị trí địa lý quận Tây Hồ
Quận Tây Hồ phía đông giáp quận Long Biên; phía tây giáp quận Bắc Từ Liêm; phía nam giáp quận Ba Đình; phía bắc giáp huyện Đông Anh.
Hành chính quận Tây Hồ
Quận Tây Hồ gồm 8 phường: Bưởi, Nhật Tân, Phú Thượng, Quảng An, Thụy Khuê, Tứ Liên, Xuân La, Yên Phụ.
Bản đồ hành chính Quận Tây Hồ, Hà Nội
Những tuyến đường phố chính tại quận Tây Hồ
1. Đường Võ Chí Công (Tây Hồ - Hà Nội)
Đường Võ Chí Công (quận Tây Hồ) là đoạn đường từ cầu Nhật Tân đi qua các phường thuộc Tây Hồ như phường Phú Thượng, phường Xuân La và phường Bưởi đến giao cắt với đường Hoàng Quốc Việt, sông Tô Lịch, với chiều dài 4,5 km, đoạn rộng nhất là 64,5m. Đây là con đường huyết mạch của thành phố đi các tỉnh phía bắc và sân bay Nội bài. Đây cũng là khu vực trong tương lai sẽ là trung tâm hành chính, tài chính và văn hóa chính của thủ đô và khu vực phía bắc của thành phố. Đường Võ Chí Công trong tương lai sẽ là con đường được quy hoạch đẹp, với những trung tâm thương mại, văn hóa và đô thị hiện đại.
2. Đường Lạc Long Quân (Tây Hồ - Hà Nội)
Đường: dài 4km; từ ngã ba Nhật Tân - Phú Xá trên đê sông Hồng chạy dọc theo bờ tây hồ Tây đến chợ Bưởi, qua trước trụ sở Ủy ban nhân dân quận Tây Hồ.
Đất các phường Nhật Chiêu (tổng Thượng), Trích Sài, Bái Ân, Yên Thái (tổng Trung), huyện Vĩnh Thuận cũ. Nay đoạn đầu đường thuộc các phường Nhật Tân, Phú Thượng, Xuân La, quận Tây Hồ, từ ngã ba Xuân Tảo Sở đến chợ Bưởi thuộc phường Bưởi, quận Tây Hồ và phường Nghĩa Đô, quận Cầu Giấy.
Trước còn có tên dân gian: đoạn cuối gần chợ Bưởi là phố Trích Sài. Tên mới đặt năm 1986.
3. Đường Xuân La(Tây Hồ - Hà Nội)
Đường Xuân La nằm trên địa bàn quận Tây Hồ thành phố Hà Nội có chiều dài gần 1km, mặt đường rộng 40m có vỉa hè, cho đoạn từ số nhà 451 Lạc Long Quân đến đầu cổng chào Xuân Đỉnh. Đoạn giữa của đường Xuân La giao cắt với đường Võ Chí Công nên rất thuận tiện đi về trung tâm hoặc đi Nội Bài.
Xuân La nay thuộc quận Tây Hồ nằm ở phía tây của Hồ Tây. Đây là vùng đất cổ của Hà Nội, nổi tiếng với các ngôi chùa: Khai Nguyên, Thiên Niên, Vạn Niên, Ức Niên và Đền Sóc.
Xuân La được thành lập trong thời kì kháng chiến trống Pháp trên cơ sở sáp nhập các làng Quán La xã, Quán La sở, Xuân Tảo sở và Vệ Hồ. Khi thành lập, Xuân La thuộc quận Lãng Bạc, sau thuộc huyện Ngoại thành.
Sau khi Hà Nội được giải phóng vào năm 1954, Xuân La thuộc quận V của ngoại thành Hà Nội. Từ năm 1961, Xuân La thuộc huyện Từ Liêm.
Tháng 10 năm 1995, Xuân La chuyển thành một phường thuộc quận Tây Hồ mới thành lập.
4. Đường Xuân Diệu (Tây Hồ - Hà Nội)
Đường: dài từ ngã ba với đường Nghi Tàm đến ngã ba đầu thôn Quảng Bá, gặp đê sông Hồng, đường chạy qua đầu các đường Đặng Thai Mai, Tây Hồ, Tô Ngọc Vân; nơi xưa có rặng ổi kéo dài một đoạn đầu Nghi Tàm.
Đất phường Nghi Tàm, Tây Hồ, Quảng Bá, tổng Thượng, huyện Vĩnh Thuận cũ; sau thuộc huyện Từ Liêm; khi lập quận Tây Hồ, xã Quảng An thành phường (1996). Cạnh đường xuống phía hồ Tây có di tích kiến trúc nghệ thuật chùa Kim Liên (Hoàng Ân tự) xếp hạng năm 1962. Nay thuộc phường Quảng An, quận Tây Hồ.
Dân đặt là đường Tây Hồ trước khi có tên chính thức.
Tên mới này đặt tháng 7-1996.
5. Đường Tô Ngọc Vân (Tây Hồ - Hà Nội)
Đường: dài 530m; từ đường Xuân Diệu vào làng Quảng Bá, tới ngã ba hồ bơi Quảng Bá, ngoặt bên trái đi tới cổng nhà nghỉ Công ty Khách sạn và Du lịch công đoàn Hà Nội.
Đất xã Quảng An, huyện Từ Liêm trước; từ 1996 thành phường của quận Tây Hồ. Đình Quảng Bá thờ Phùng Hưng và chùa Hoàng Ân ở gần đó, di tích xếp hạng năm 1991.
Tên mới đặt năm 1995.
6. Phố Đặng Thai Mai (Tây Hồ - Hà Nội)
Phố: dài hơn 1km; từ đường Xuân Diệu rẽ vào khu biệt thự Hồ Tây, ra tới phủ Tây Hồ, trên bán đảo nhô ra hồ Tây.
Đất thôn Tây Hồ, xã Quảng An, huyện Từ Liêm, trước là phường Tây Hồ, tổng Thượng, huyện Vĩnh Thuận cũ. Xưa có xóm Cung (nay là xóm Quảng Khánh và xóm Trong), bán đảo nhô ra hồ có Phủ Tây Hồ thờ mẫu Liễu Hạnh, di tích đã được xếp hạng và đền Kim Ngưu (Trâu Vàng). Cạnh đường có chùa Phổ Linh (xưa là Địa Linh) có từ thế kỷ XI. Từ năm 1996 thuộc phường Quảng An, quận Tây Hồ. Tên phố mới đặt năm 1995.
7. Đường Âu Cơ (Tây Hồ - Hà Nội)
Đường: dài 3km; từ ngã ba Nhật Tân - Lạc Long Quân đến ngã ba Nghi Tàm (trước khách sạn Thắng Lợi).
Nguyên là đường đê sông Hồng, chạy trên đất các làng Nhật Tân, Quảng Bá, Tứ Liên huyện Từ Liêm trước, nay thuộc phường Nhật Tân, Quảng An và Tứ Liên quận Tây Hồ. Tên mới đặt tháng 1-1999.
8. Phố Vệ Hồ (Tây Hồ - Hà Nội)
Phố Vệ Hồ nằm trên địa bàn quận Tây Hồ thành phố hà Nội có chiều dài trên 1 km; mặt đường rộng từ 9,5m - 11,5m, cho đoạn từ số nhà 451 Lạc Long Quân đến vườn hoa cuối đường Nguyễn Hoàng Tôn (cạnh ủy ban quận Tây Hồ), thuộc phường Xuân La, quận Tây Hồ. Đường rải nhựa đẹp, 2 bên đường có cây xanh, có đèn chiếu sáng, hạ tầng cơ sở và dân cư ổn định.
Phường Xuân La ngày nay gồm có hai thôn: thôn Thượng còn gọi là Vệ Hồ, thôn Hạ được gọi là Xuân Tảo Sở nằm ở phía tây Hồ Tây, thuộc tổng Trung (cùng một tổng với Trích Sài, Bái Ân). Làng có nhiều lần đổi tên khác nhau, trước kia Xuân Tảo Sở và Xuân Tảo Xã gộp lại là Minh Tảo Xã, sau được chia thành Quán La Xã thuộc tổng Phú Gia, phủ Hoài Đức và Xuân Tảo Sở thuộc tổng Trung, huyện Hoàn Long.
Đường Vệ Hồ ngày nay là điểm đến của rất nhiều đôi thanh niên nam nữ và khách du lịch từ các nơi trong thành phố và các tỉnh cũng như du khách nước ngoài đến, thưởng ngoạn cảnh đẹp, chiêm bái những di tích lịch sử.
9. Phố Nhật Chiêu (Tây Hồ - Hà Nội)
Đường Nhật Chiêu là con phố mới tại quận Tây Hồ thành phố Hà Nội có chiều dài hơn 1 km; mặt đường trải nhựa rộng: 9,5m - 11,5m, cho đoạn từ vườn hoa cuối đường Nguyễn Hoàng Tôn đến công viên nước Hồ Tây, thuộc phường Nhật Tân, quận Tây Hồ. Đường rải nhựa atphan, có vỉa hè rộng và cây xanh hai bên đường, có đèn chiếu sáng, hạ tầng cơ sở và dân cư ổn định.
Nhật Chiêu là tên cổ của Nhật Tân nằm ở phía Bắc của hồ Tây và trải cả hai bên Đông và Tây, năm 1890 vì kỵ húy vua Thành Thái (Nguyễn Phúc Chiêu) nên đổi thành Nhật Tân.
Làng Nhật Tân hiện nay có 4 thôn cách nhau bằng những cánh đồng hoa sen và quất đào, trong đó thôn Tây lớn nhất và đông dân hơn cả do có vị trí địa lý thuận lợi với địa điểm bến Trại Cá (nay là một cơ sở quốc doanh cá Hồ Tây). Thôn Nam (xóm Lò) có nghề trồng hoa cúc, nay với những danh lam nổi tiếng cạnh hồ như: ngôi chùa Tào Sách (Linh Sơn tự). xưa kia Thôn Bắc và thôn Đông chủ yếu chuyên nghề nông nghiệp, ở đây có di tích thờ bảy vị thành hoàng là Uy Linh Lang con của bà Lạc Phi thời Lý.
Ngày nay với việc cải tạo đường ven hồ, phố Nhật Chiêu lại là một trong những phố đẹp của quận tây Hồ, thu hút rất nhiều khách tham quan từ các tỉnh và dân quanh thành phố Hà Nội.
10. Phố Trích Sài (Tây Hồ - Hà Nội)
Phố Trích Sài là một trong những tên đường phố mới có chiều dài 1.620m; rộng: 8,5 - 11,5m, cho đoạn từ cuối đường Văn Cao đến đường Lạc Long Quân quận Tây Hồ - Hà Nội. Là con đường rải nhựa átphan rất đẹp, có cây xanh ven theo 2 bên đường và Hồ Tây, có đèn chiếu sáng, hạ tầng cơ sở rất ổn định, một bên đường là khu biệt thự Hồ Tây, với những danh lam nổi tiếng như: chùa cổ Võng Thị, đình làng Trích Sài, một bên đường là cảnh đẹp Hồ Tây.
Trích Sài xưa kia là một trong số sáu phường của Tổng Trung, huyện Vĩnh Thuận (Thụy Chương, Yên Thái, Bái Ân, Trích Sài, Võng Thị, Hồ Khẩu) cùng với sáu làng thuộc tổng Dịch Vọng và Phú Gia huyện Từ Liêm (Nghĩa Đô, Bái Ân, Trung Nha, Vạn Long, Yên Phú, Tiên Thượng) sau thêm làng Đoài Môn đều được gọi chung là các làng Bưởi.
Vùng Bưởi thời kỳ phong kiến có nghề làm giấy cổ truyền: Yên Thái: giấy bản, Hồ Khẩu: giấy moi, Đông Xã: giấy quỳ, Nghĩa Đô: giấy sắc (còn gọi là giấy Nghè), Bưởi còn có nghề dệt lĩnh rất nổi tiếng gọi là lĩnh Bưởi được bán khắp Đông Dương và là mặt hàng chính được bán ở các của hàng tơ lụa ở Hàng Ngang, Hàng Đào Hà Nội xưa.
11. Phố Võng Thị (Tây Hồ - Hà Nội)
Phố: dài 1,5m; từ đường Lạc Long Quân đến đường ven hồ Tây ở góc tây nam hồ.
Võng Thị là một trong 5 làng cổ hợp thành phường Bưởi, làng nằm giáp hồ Tây, xưa thuộc làng Trung, huyện Vĩnh Thuận, có nghề chài lưới (Võng Thị có nghĩa là Chợ Lưới) sau thêm nghề dệt lĩnh Bưởi; nay thuộc phường Bưởi, quận Tây Hồ. Di tích chùa Võng Thị, chùa Tĩnh Lâu được xếp hạng năm 1997.
12. Đường Thụy Khuê (Tây Hồ - Hà Nội)
Phố: dài 3,2km; từ phố Quán Thánh - đường Thanh Niên (cạnh vườn hoa Tây Hồ), chạy vòng vèo lượn theo bờ bắc sông Tô Lịch và bờ nam hồ Tây, cho đến chợ Bưởi, gặp đường Lạc Long Quân.
Đất các phường Thụy Chương, Hồ Khẩu, Yên Thái thuộc tổng Trung, huyện Vĩnh Thuận cũ. Vùng làm giấy nổi tiếng Kinh thành. Thụy Chương sau đổi thành Thụy Khuê, dân thường gọi chệch là Thụy Khê.
Nay thuộc phường Thụy Khuê và phường Bưởi - quận Tây Hồ. Trên phố có các di tích đã xếp hạng: đền Thụy Khuê (năm 1989), đền Đồng Cổ 1992), nơi mở hội thề Thăng Long từ thời Lý; chùa Mật Dụng, đền Vệ Quốc (1989), đình Yên Thái (1994).
Thời Pháp thuộc là hai đường phố:
- Nửa đầu gọi phố Vườn Ươm (rue de ta Pépinière).
- Nửa cuối là đường Làng Giấy (route du village du Papier).
Sau Cách mạng đặt là phố Thủ khoa Huân.
Từ thời tạm chiếm: mang tên Thụy Khuê.
Nửa cuối phố, từ Cống Đõ đến chợ Bưởi, có tên dân gian là phố Yên Thái.
Từ phố Thụy Khuê có nhiều ngõ vào xóm: Đồng Bảng (cạnh số 29), Bến Rẽ (số 80), Đình Xạ (số 116), Trung Đình, Hậu Đình, Hà Lâm (số 105), Ngũ Tượng (125), ba xóm: Doài Nhất - Doài Nhì - Doài Ba (ở số 167 và 209), đường Thành xóm Ổi cạnh dốc Tam Đa, xóm Dinh cạnh đền Voi Phục (Thụy Khuê).
13. Đường Nghi Tàm (Tây Hồ - Hà Nội)
Đường: dài 1,4km; từ ngã ba đê sông Hồng - đường Xuân Diệu (Quảng Bá) đến đầu dốc đường Thanh Niên (Yên Phụ).
Vốn là đoạn đê sông Hồng, chạy song song với phố Yên Phụ ở phía trong. Đất hai phường Nghi Tàm và Yên Hoa, tổng Thượng, huyện Vĩnh Thuận cũ.
Nay thuộc các phường Quảng An, Tứ Liên, Yên Phụ, quận Tây Hồ.
Tên mới đặt năm 1986.
Nghi Tàm là tên thôn thuộc tổng Thượng, huyện Vĩnh Thuận cũ, bám sát bờ đông hồ Tây, có một doi đất nhô ra. Gồm ba xóm: xóm Cái ở sát chân đê, xóm Trên là xóm chính ở giữa và xóm Đình ở phía đông qua cửa chùa Kim Liên đi vào, có tên cũ là Đồng Bông. Nghi Tàm là làng hoa - cây cảnh nay thuộc phường Quảng An, quận Tây Hồ.
14. Đường Yên Phụ (Tây Hồ - Hà Nội)
Đường: dài 1,5km, từ Ô Yên Phụ, đầu dốc đường Thanh Niên, chạy trên đê sông Hồng, đến phố Hàng Đậu (đầu cầu Long Biên).
Đất của nhiều phường, thôn: Yên Hoa, Trúc Bạch, Cận Hàn, Yên Ninh, Thạch Khối, Hoè Nhai, Phúc Lâm, tổng Thượng và tổng Yên Thành, huyện Vĩnh Thuận cũ. Nay thuộc hai phường: Trúc Bạch và Nguyễn Trung Trực, quận Ba Đình.
Thời Pháp thuộc gọi là đê Yên Phụ (Digue Yên Phụ)
Phố: dài 650m, từ ngã ba Nghi Tàm, đến dốc Yên Phụ, nối với đường Yên Phụ. Con đường phố này chạy giữa làng Yên Phụ cổ, men theo phía bắc hồ Tây, xưa là phường Yên Hoa, sau đổi là Yên Phụ, thuộc tổng Thượng, huyện Vĩnh Thuận cũ. Khi mới làm đường có tên dân gian là phố đường Cái.
Nay thuộc phường Yên Phụ, quận Tây Hồ.
Trên bản đồ hiện nay thường đồng nhất phố và đường Yên Phụ là một. Làng Yên Phụ (phường Yên Hoa cũ) có hai xóm Diu ở sát mép hồ, còn chiếc cổng làng trên phố Yên Phụ và xóm Giữa ở giữa phố và đường (đê). Đình, chùa Yên Phụ là di tích kiến trúc nghệ thuật được xếp hạng năm 1990.
15. An Dương Vương (Tây Hồ + Từ Liêm - Hà Nội)
Đường: dài 3,5km; từ ngã ba Nhật Tân - chỗ đường Lạc Long Quân gặp đường Âu Cơ - chạy trên đê sông Hồng tới ngã ba đi Chèm với đường Nam Thăng Long (mới đặt tên là đường Phạm Văn Đồng).
Đất các xã Nhật Tân, Phú Thượng, Đông Ngạc của huyện Từ Liêm trước. Nay thuộc các phường Nhật Tân, Phú Thượng, quận Tây Hồ và xã Đông Ngạc, huyện Từ Liêm. Cạnh đường có đình Vẽ và đình Nhật Tân - di tích lịch sử xếp hạng năm 1994.
Trước dân thường gọi: đê Nhật Tân - Phú Xá. Tên mới đặt tháng 7-2001.
16. Nguyễn Hoàng Tôn (Tây Hồ - Hà Nội)
Đường: dài 700m; từ đường Lạc Long Quân chạy cạnh trụ sở Ủy ban nhân dân quận Tây Hồ đến giáp địa phận huyện Từ Liêm.
Đất đai hai xã Phú Thượng và Xuân La huyện Từ Liêm trước, nay là đường giáp ranh giữa hai phường Xuân La và Phú Thượng, quận Tây Hồ.
Tên mới đặt tháng 1-2002.
17. Tam Đa (Tây Hồ - Hà Nội)
Phố: dài 120m; từ phố Thụy Khuê đến đường Hoàng Hoa Thám, nối với đường vào trường đua ngựa cũ. Đất phường Thụy Chương, tổng Trung, huyện Vĩnh Thuận cũ.
Nay thuộc phường Thụy Khuê, quận Tây Hồ. Thời Pháp thuộc vẫn gọi là dốc Tam Đa. Do ở đầu dốc có hiệu thuốc bắc của người Hoa có bày ba tượng Phúc - Lộc - Thọ mà thành tên.
18. Phú Gia (Tây Hồ - Hà Nội)
Phố: dài 500m; từ số 143 An Dương Vương đến chợ Phú Gia, phường Phú Thượng: quận Tây Hồ, Tên mới đặt tháng 1 - 2006.
Phú Gia: là tên một trong 3 thôn của xã Phú Thượng, huyện Từ Liêm, nay là phường Phú Thượng, quận Tây Hồ. Đây là nơi đầu tiên Chủ tịch Hồ Chí Minh từ Việt Bắc về Hà Nội sau Cách mạng tháng 8-1945.
Việc lựa chọn để đặt tên cho đường phố này là hết sức quan trọng nhằm bảo tồn những địa danh đã gắn liền với lịch sử và văn hóa của dân tộc. Cùng với sự phát triển của thủ đô Hà Nội, quận Tây Hồ thuộc khu vực phát triển của Thành phố trung tâm. Như vậy, trong tương lai, Tây Hồ sẽ là khu vực trung tâm của thủ đô Hà Nội. Với vị trí đó, Tây Hồ có điều kiện đặc biệt thuận lợi thu hút các nguồn lực (bao gồm cả nguồn vốn tài chính, nguồn nhân lực và khoa học - công nghệ) để thúc đẩy nhanh sự phát triển kinh tế - xã hội của Quận nói riêng và của thủ đô Hà Nội nói chung.
Ngày nay quận Tây Hồ với nhiều khu đô thị nổi tiếng Hà Nội như: đô thị Tây Hồ Tây, khu chung cư 6th element, khu đô thị Sunshine City, Khu chung cư cao cấp Kosmo Tây Hồ, Khu chung cư Watermark Hồ Tây tạo thành quần thể đẹp cho quận Tây Hồ.