Bài viết được viết bởi BS Lê Thu Phương - Khoa Nhi - Sơ sinh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long
Bệnh tay - chân - miệng là một trong những bệnh lây truyền phổ biến ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trong độ tuổi từ 6 tháng đến 3 tuổi. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời là rất quan trọng để tránh những biến chứng nguy hiểm. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về các biểu hiện của bệnh tay - chân - miệng, cách điều trị và nguyên tắc phòng ngừa hiệu quả.
1. Nhận biết bệnh tay - chân - miệng
1.1 Biểu hiện đầu tiên
Trẻ mắc bệnh tay - chân - miệng thường có những dấu hiệu dễ nhận biết. Dưới đây là một số triệu chứng chính mà cha mẹ cần chú ý:
- Sốt: Trẻ có thể sốt nhẹ hoặc sốt cao. Nếu sốt cao không hạ, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh diễn tiến nặng.
- Tổn thương da: Xuất hiện mụn nước hoặc vết loét ở các vị trí như họng, quanh miệng, lòng bàn tay, lòng bàn chân, mông và đầu gối. Những tổn thương này có thể gây đau và khó chịu cho trẻ.
- Các triệu chứng khác: Trẻ có thể bị đau miệng, bỏ ăn, nôn, tăng tiết nước bọt, tiêu chảy, mệt mỏi và quấy khóc. Những triệu chứng này có thể khiến trẻ cảm thấy khó chịu và cần sự chăm sóc đặc biệt từ phụ huynh.
1.2 Các dấu hiệu bệnh nặng
Ngoài những triệu chứng ban đầu, có một số dấu hiệu cảnh báo bệnh tay - chân - miệng có thể chuyển biến nặng mà cha mẹ cần chú ý:
- Quấy khóc dai dẳng: Nếu trẻ quấy khóc liên tục kéo dài cả đêm (cứ 15 - 20 phút lại tỉnh giấc và quấy khóc), có thể trẻ đang trải qua tình trạng nhiễm độc thần kinh.
- Sốt cao không hạ: Nếu trẻ có sốt trên 38,5 độ C kéo dài hơn 48 giờ và không đáp ứng với thuốc hạ sốt như paracetamol, cha mẹ cần đưa trẻ đến bác sĩ ngay để được tư vấn và điều trị kịp thời.
- Giật mình: Đây là dấu hiệu nghiêm trọng của nhiễm độc thần kinh. Cha mẹ nên chú ý theo dõi tần suất giật mình của trẻ, đặc biệt khi trẻ đang chơi.
2. Cách điều trị và chăm sóc trẻ mắc bệnh tay - chân - miệng
2.1 Điều trị tại nhà
Bệnh tay - chân - miệng do nhiều loại virus gây ra và hiện tại chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Tuy nhiên, có một số biện pháp cha mẹ có thể thực hiện tại nhà để chăm sóc trẻ:
- Giảm đau và sát trùng: Sử dụng các loại thuốc giảm đau và sát trùng niêm mạc miệng như nước muối 0,9%, hoặc sản phẩm Kamistad để giảm đau cho trẻ.
- Chế độ ăn uống hợp lý: Cho trẻ ăn thức ăn lỏng, dễ tiêu như cháo loãng, sữa để đảm bảo dinh dưỡng mà không gây thêm đau đớn cho trẻ.
- Vệ sinh da: Tắm cho trẻ bằng nước có tính sát trùng nhẹ như nước lá chè hoặc lá chân vịt. Sau khi tắm, sử dụng dung dịch Betadin để bôi lên các tổn thương ngoài da nhằm ngăn ngừa bội nhiễm vi khuẩn.
2.2 Thăm khám bác sĩ
Bất kỳ khi nào thấy trẻ có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh tay - chân - miệng, hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế, đặc biệt là chuyên khoa truyền nhiễm trẻ em, để được tư vấn kỹ lưỡng về cách chăm sóc và điều trị.
3. Nguyên tắc phòng bệnh tay - chân - miệng
3.1 Vệ sinh cá nhân
- Rửa tay thường xuyên: Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng dưới vòi nước chảy là biện pháp phòng bệnh hiệu quả. Điều này nên được thực hiện bởi cả người lớn và trẻ em, đặc biệt là trước và sau khi ăn, trước khi bế trẻ, và sau khi thay tã.
3.2 Vệ sinh ăn uống
- Thực hiện ăn chín, uống chín: Đảm bảo đồ ăn được nấu chín kỹ, sử dụng nước sạch trong sinh hoạt hàng ngày.
- Vật dụng ăn uống: Rửa sạch sẽ các dụng cụ ăn uống trước khi sử dụng và không cho trẻ dùng chung khăn ăn, cốc, bát, đĩa, thìa...
3.3 Dọn dẹp môi trường sống
- Lau chùi sạch sẽ: Thường xuyên lau sạch các bề mặt tiếp xúc hàng ngày như đồ chơi, tay nắm cửa, bàn ghế bằng xà phòng hoặc chất tẩy rửa thông thường.
3.4 Cách ly trẻ bệnh
- Tránh tiếp xúc với trẻ bệnh: Không cho trẻ tiếp xúc với người bị bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh tay - chân - miệng. Nếu trẻ đã mắc bệnh, cần cách ly trẻ tại nhà trong 10-14 ngày để tránh lây lan.
4. Kết luận
Bệnh tay - chân - miệng là một bệnh lý mà cha mẹ cần đặc biệt chú ý, nhất là trong giai đoạn trẻ nhỏ dễ gặp phải các vấn đề về sức khỏe. Việc nhận biết sớm các biểu hiện của bệnh sẽ giúp cha mẹ có biện pháp xử lý kịp thời và hiệu quả. Đừng chủ quan với bất kỳ triệu chứng nào, hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế nếu thấy có dấu hiệu nghi ngờ.
Hãy luôn theo dõi sức khỏe của trẻ và cung cấp chế độ dinh dưỡng hợp lý để bảo vệ sức khỏe cho các bé. Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số
HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp
TẠI ĐÂY. Bạn cũng có thể tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Hy vọng bài viết này sẽ giúp ích cho các bậc phụ huynh trong việc chăm sóc và bảo vệ sức khỏe cho trẻ.