Cập nhật lần cuối vào 10/02/2023
Bàn tay là một phần quan trọng trong cơ thể con người, không chỉ đóng vai trò trong việc cầm nắm mà còn là trung tâm của các hoạt động tinh tế và phức tạp. Với sự kết hợp giữa nhiều cơ, khớp và dây chằng, bàn tay có khả năng thực hiện những chuyển động chi tiết mà ít có bộ phận nào khác có thể làm được. Bài viết này sẽ đi sâu vào giải phẫu bàn tay, phân tích chi tiết về các cơ và hoạt động của cổ tay và bàn tay.
Giải Phẫu Chức Năng Cổ và Bàn Tay: Xương và Khớp
Các Cơ Vận Động Cổ Tay và Bàn Ngón Tay
Bàn tay không thể hoạt động một cách độc lập mà cần có sự phối hợp của các cơ và khớp. Các cơ vận động cổ bàn tay và các cơ vận động ngón tay cùng nhau tạo nên chức năng cầm nắm hiệu quả.
Các Cơ Vận Động Cổ - Bàn Tay
Các cơ này chủ yếu có nguồn gốc từ cẳng tay và được gọi là các cơ ngoại lai. Chúng giúp tạo ra sức mạnh cần thiết cho các hoạt động cầm nắm.
Các Cơ Vận Động Ngón Tay
Các cơ vận động ngón tay thường được chia thành hai loại:
- Cơ nội tại: Các cơ này có nguyên uỷ ở (gần) cổ bàn tay và chịu trách nhiệm cho các vận động tinh và chính xác của bàn tay.
- Cơ ngoại lai: Các cơ này xuất phát từ cẳng tay và có gân dài chạy đến bàn tay.
Các Cơ Nội Tại Bàn Tay
- Mô cái (Thenar): Bao gồm cơ gấp ngón cái ngắn, cơ dạng ngón cái ngắn, và cơ đối ngón cái.
- Mô út (Hypothenar): Gồm cơ gấp ngón út, cơ dạng ngón út, và cơ đối ngón út.
- Lớp sâu gan tay: Có các cơ khép ngón cái, cơ gian cốt, và cơ giun.
Các Hoạt Động Cơ Cổ Tay và Bàn Tay
Cơ Gấp Cổ Tay
Cơ gấp cổ tay bao gồm:
- Cơ gấp cổ tay trụ
- Cơ gấp cổ tay quay
- Gan tay dài
Các cơ này đóng vai trò quan trọng trong việc gấp cổ tay.
Cơ Duỗi Cổ Tay
Các cơ duỗi cổ tay gồm:
- Cơ duỗi cổ tay trụ
- Duỗi cổ tay quay dài và ngắn
Những cơ này không chỉ giúp duỗi cổ tay mà còn tạo ra vận động ở khuỷu tay.
Nghiêng Trụ và Nghiêng Quay
- Nghiêng trụ: Được điều khiển bởi cơ gấp cổ tay trụ và cơ duỗi cổ tay trụ.
- Nghiêng quay: Được điều chỉnh bởi cơ gấp cổ tay quay và duỗi cổ tay quay.
Gấp Ngón
Có hai loại cơ gấp ngón:
- Cơ gấp các ngón nông: Cho phép gấp các ngón độc lập tại khớp PIP.
- Cơ gấp các ngón sâu: Không thể gấp từng ngón một mà thường gấp nhiều ngón cùng lúc.
Duỗi Ngón
Duỗi ngón chủ yếu được thực hiện bởi các cơ duỗi ngón, với sự trợ giúp của các cơ giun và gian cốt.
Dạng Ngón Tay
Dạng ngón tay là hoạt động cần thiết để cầm nắm. Các ngón tay có thể dạng do các cơ gian cốt mu tay và cơ dạng ngón út ngắn.
Khép Ngón Tay
Khép ngón tay chủ yếu được thực hiện bởi ba cơ gian cốt gan tay.
Vận Động Ngón Cái
Ngón cái có 8 cơ điều khiển nhiều vận động, trong đó đối ngón là vận động quan trọng nhất.
Tư Thế Chức Năng Cổ Bàn Tay và Hoạt Động Cầm Nắm
Tư Thế Cổ Bàn Tay
Tư thế cổ tay ảnh hưởng trực tiếp đến tư thế khớp bàn tay và ngón tay. Các vận động cổ tay thường ngược với các vận động ngón tay, vì vậy việc duy trì tư thế đúng là rất quan trọng.
Cầm Nắm
Cầm nắm là hoạt động quan trọng giúp bàn tay thực hiện chức năng chính của mình. Cầm nắm có thể được chia thành hai loại chính:
Cầm Nắm Sức Mạnh
Đây là hoạt động sử dụng các cơ ngoại lai để tạo ra sức mạnh lớn, ví dụ như cầm nắm hình trụ hay hình tròn.
Cầm Nắm Chính Xác Tinh Tế
Đây là hoạt động cần sự khéo léo của các cơ nội tại, cho phép thực hiện các động tác như cầm kim hay viết.
Kết Luận
Giải phẫu bàn tay là một lĩnh vực phong phú và đầy thú vị. Việc hiểu rõ về các cơ và hoạt động của bàn tay không chỉ giúp chúng ta biết cách chăm sóc sức khỏe cho bàn tay mà còn mở ra những cách thức mới để cải thiện kỹ năng cầm nắm và thực hiện các hoạt động hàng ngày. Cách mà bàn tay được cấu tạo và hoạt động là một minh chứng cho sự tuyệt vời của tự nhiên, cho phép con người thực hiện những hoạt động phức tạp và đa dạng.
Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về giải phẫu bàn tay cũng như các hoạt động cơ chi trên, hãy tiếp tục theo dõi các bài viết tiếp theo của chúng tôi!
