Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Lê Thị Thu Hằng - Bác sĩ Da Liễu - Khoa Khám bệnh & Nội khoa, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng
1. Bệnh đốm đồi mồi là gì?
Khái niệm về đồi mồi
Đồi mồi là những đốm phẳng, hình bầu dục, có màu sắc từ nâu, xám đến đen, với kích thước biến thiên từ 0.5 đến 2.5 cm. Chúng có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể nhưng thường xuất hiện nhiều nhất ở những vùng da tiếp xúc thường xuyên với ánh nắng mặt trời, như mặt, vai, ngực, bàn tay và cánh tay. Đồi mồi là một biểu hiện của
lão hóa da; theo thời gian, các vết đồi mồi không chỉ gia tăng về kích thước mà còn sẫm màu hơn.
Đối tượng dễ mắc bệnh
Bệnh đốm đồi mồi thường thấy ở người từ 40 tuổi trở lên, khi da trở nên mỏng hơn, mất đàn hồi và dễ bị tổn thương do tác động của ánh nắng mặt trời trong thời gian dài. Tuy nhiên, những người trẻ tuổi, đặc biệt là những ai làm việc ngoài trời mà không có biện pháp bảo vệ, cũng có thể gặp phải tình trạng này.
2. Nguyên nhân xuất hiện đốm đồi mồi
Vai trò của Melanin
Melanin là một hắc sắc tố được sản xuất bởi các tế bào melanocyte ở lớp biểu bì da. Chúng có tác dụng bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV trong ánh nắng mặt trời. Khi melanin tích tụ với mật độ quá cao, sẽ dẫn đến tình trạng đồi mồi,
nám da, hay sạm da.
Các nguyên nhân gây tăng melanin
Nguyên nhân gây ra sự gia tăng melanin trong da có thể chia thành hai nhóm chính:
2.1. Các yếu tố bên ngoài
- Tia UV trong ánh nắng mặt trời: Tia UV không chỉ gây ra quá trình peroxy hóa lipid màng tế bào, tạo ra các gốc tự do, mà còn kích thích hắc bào sản xuất melanin. Khi cơ thể bước vào tuổi trung niên, khả năng tự đào thải của da suy giảm, khiến melanin tích tụ lại và tạo thành các đốm đồi mồi.
- Sử dụng thuốc hoặc mỹ phẩm nhạy cảm với ánh nắng: Một số loại thuốc như Tetracyclin, Sulfamid, Doxycyclin có thể làm da nhạy cảm với ánh nắng, và nếu không có biện pháp bảo vệ đúng cách, sẽ dễ xuất hiện đồi mồi.
2.2. Các yếu tố bên trong
- Di truyền: Có thể có yếu tố di truyền ảnh hưởng đến sự xuất hiện của đồi mồi.
- Rối loạn nội tiết: Những thay đổi nội tiết trong suốt thời kỳ mang thai, sử dụng thuốc tránh thai hoặc thuốc nội tiết cũng có thể tăng cường sản xuất melanin.
- Chế độ dinh dưỡng: Thiếu hụt dinh dưỡng cũng có thể góp phần vào việc gia tăng sản xuất melanin, dẫn đến tình trạng đồi mồi.
3. Cách điều trị đốm đồi mồi
Mặc dù
bệnh đốm đồi mồi không gây nguy hiểm và chủ yếu ảnh hưởng đến yếu tố thẩm mỹ, nhưng trong một số trường hợp, nếu các đốm có sự thay đổi nhanh chóng về kích thước, màu sắc bất thường, hoặc gây đau, ngứa, người bệnh nên khám bác sĩ da liễu để loại trừ nguy cơ
ung thư da.
3.1. Phương pháp loại bỏ các đốm da đổi màu
Có nhiều phương pháp điều trị mà bác sĩ có thể áp dụng, tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của bệnh nhân:
- Tẩy da hóa học với AHA (alpha hydroxy acid): AHA, đặc biệt là glycolic acid, có khả năng dễ dàng thẩm thấu vào bề mặt da, giúp loại bỏ tế bào chết và cải thiện sắc tố.
- Liệu pháp Laser YAG: Sử dụng tia laser với kích thước nhỏ và bước sóng năng lượng cao, giúp tiêu diệt các sắc tố mà không gây tổn thương cho da.
- Chiếu năng lượng IPL: Thiết bị IPL giúp tạo ra các bước sóng có khả năng hấp thụ sắc tố melanin, từ đó loại bỏ đồi mồi hiệu quả.
3.2. Phương pháp điều chỉnh các đốm đồi mồi
Nhiều sản phẩm chăm sóc da hiện nay được thiết kế đặc biệt để điều chỉnh sắc tố da. Các sản phẩm này bao gồm:
- Dẫn xuất Vitamin C: Có tác dụng làm sáng da và chống lại sự tăng sắc tố.
- Glycolic acid: Giúp tẩy tế bào chết và làm sáng da, chống lão hóa.
- Kojic acid: Ức chế men tạo ra melanin, giúp làm sáng da và đẩy lùi đốm đồi mồi.
4. Các biện pháp phòng ngừa bệnh đồi mồi
Để tránh tình trạng
bệnh đốm đồi mồi, việc phòng ngừa từ sớm là rất cần thiết. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa hiệu quả:
4.1. Giảm thiểu tiếp xúc với ánh nắng mặt trời
- Tránh hoạt động ngoài trời khi ánh nắng mạnh: Khoảng thời gian từ 10 giờ sáng đến 15 giờ chiều là lúc ánh nắng mạnh nhất. Hạn chế ra ngoài trong khoảng thời gian này.
- Sử dụng kem chống nắng: Bôi kem chống nắng 10-15 phút trước khi ra ngoài và reapply sau mỗi 2 giờ.
- Sử dụng trang phục bảo vệ: Mũ rộng vành, khẩu trang và áo chống nắng giúp bảo vệ da khỏi tác động của ánh nắng.
4.2. Chế độ dinh dưỡng hợp lý
- Bổ sung rau, hoa quả tươi: Các thực phẩm giàu vitamin A, E, C, omega-3, và selen giúp chống lão hóa da.
- Uống đủ nước: Giữ cho da luôn đủ độ ẩm và khỏe mạnh.
- Ngủ đủ giấc: Giấc ngủ đủ sẽ giúp da phục hồi và tái tạo.
4.3. Theo dõi tình trạng da
Kiểm tra thường xuyên tình trạng da, đặc biệt là các đốm đồi mồi. Nếu có bất kỳ sự thay đổi nào, nên tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu ngay.
Kết luận
Đồi mồi ở tay và các vùng da khác là một vấn đề phổ biến có thể ảnh hưởng đến thẩm mỹ và sức khỏe tâm lý của người bệnh. Những kiến thức về nguyên nhân, cách điều trị và biện pháp phòng ngừa sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc chăm sóc làn da của mình.
Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào hoặc cần tư vấn chuyên sâu hơn, hãy liên hệ với bác sĩ da liễu tại bệnh viện để được hỗ trợ kịp thời. Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số
HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp
TẠI ĐÂY. Thông qua ứng dụng MyVinmec, bạn có thể quản lý và theo dõi lịch hẹn của mình mọi lúc mọi nơi một cách thuận tiện nhất.