Trong nghi lễ tang của người Việt, việc thực hiện nghi thức vái lạy là không thể thiếu và được xem như một phần quan trọng. Tuy nhiên, đối với các bạn trẻ, họ vẫn chưa thấu hiểu rõ ý nghĩa sâu sắc của việc này trong ngữ cảnh tang lễ.
Vái lạy trong đám tang không chỉ là một hành động đúng đắn mà còn là biểu hiện của sự trang trọng và tôn kính. Vậy đi đám tang lạy mấy lạy thì đúng chuẩn? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết hơn về ý nghĩa và tầm quan trọng của việc này trong bài viết dưới đây.
Lạy trong đám tang là gì?
Hành động lạy là cách thể hiện sự tôn trọng và lòng kính trọng đối với người đã qua đời, thường được thực hiện trước bàn thờ của họ. Lạy có thể thực hiện ở tư thế đứng hoặc quỳ, và thường sử dụng tư thế quỳ khi người đã mất là người lớn tuổi hơn hoặc người cao tuổi hơn.
Trong tư thế lạy, bạn chắp hai tay lại với nhau và đặt cao hơn trán, giữa lòng bàn tay thường kẹp vài nén nhang. Đầu cúi xuống thành kính, tay từ trên cao hạ thấp xuống tới bụng và thậm chí có thể nghiêng cơ thể hoặc đưa gần sát đất để hoàn thành một lần lạy.
Trong trường hợp không có nhang, bạn có thể thực hiện tương tự như trên. Khi cúi mình, nếu không có nhang, bạn cũng có thể đặt hai bàn tay hai bên và lật ngửa lên để thể hiện lòng kính trọng và tôn trọng đối với người đã khuất.
Ý nghĩa của hình thức vái lạy khi đi dự đám tang
Theo phong tục truyền thống của người ông bà từ thời xa xưa, trong những dịp như dự đám tang, cúng tế, việc vái lạy là một phần không thể thiếu để thể hiện sự tôn trọng và trang nghiêm.
Ngoài ra, đây cũng là một hành động vô cùng quen thuộc và phổ biến mà chúng ta thường thấy mỗi khi đến viếng thăm chùa.
Thực tế, hành động vái lạy có ý nghĩa rất đơn giản, đó là một cách để thể hiện sự kính trọng và chào đón, không chứa đựng bất kỳ ý nghĩa sâu xa nào khác. Tuy nhiên, chúng ta cũng cần xem xét tình hình tang lễ để biết được đi đám tang lạy mấy lạy thì đúng.
Cụ thể, khi người quá cố vẫn nằm trong quan tài và chưa được chôn cất, những người đến phúng điếu với vai trò như con trai, con gái, anh em, chị em chỉ thực hiện hai lần vái mà không cần thực hiện lạy. Sau khi người đã khuất được đặt vào nơi an táng hoặc khi lễ tang đã kết thúc, mọi người nên thực hiện bốn lần vái để tưởng nhớ và tôn kính người quá cố.
Đi đám tang lạy mấy lạy là đúng?
Việc lạy và vái là hai hành động quan trọng trong văn hóa truyền thống của người Việt, có sự phân định rõ ràng trong các tình huống khác nhau. Thông thường, lạy có ba dạng: lạy 2 lạy, lạy 3 lạy và lạy 4 lạy, trong khi vái (còn được gọi là bái) thì thực hiện sau khi lạy và chỉ bao gồm hai lần vái.
Không chỉ được sử dụng trong các dịp như dự đám tang, cúng tế hay khi thực hiện lễ cúng tại chùa, việc lạy và vái còn được áp dụng trong giao tiếp hàng ngày với người sống. Ngày xưa, cụm từ "Lạy mẹ con đi lấy chồng" đã thể hiện việc lạy người sống. Ở miền Bắc, thời kỳ phong kiến, con dâu khi mới nhập gia đình chồng thường thực hiện lễ lạy cha mẹ chồng. Lễ mừng thọ cũng là dịp người sống lạy nhau.
Cách thức lạy cũng được xác định theo từng trường hợp cụ thể: lạy 2 lạy dành cho người sống; lạy 3 lạy dành cho Phật tử, lạy thần linh (như khi cúng đất đai); lạy 4 lạy dành cho việc lạy vong (tưởng nhớ người đã khuất).
Khi có ai đó qua đời, việc viếng thăm (đi đám tang) chỉ diễn ra sau khi người đã được đặt vào quan tài. Lúc này mới thực hiện việc lạy và vái.
Quan điểm về việc đi đám tang lạy mấy lạy cũng có nguyên tắc riêng. Khi người quá cố vẫn còn ở đó (trong quan tài), vẫn được xem là người sống, vì vậy lạy chỉ thực hiện 2 lạy (và vái 2 vái). Một số gia đình có bàn thờ Phật với di ảnh người quá cố thì người đi đám tang lạy bàn thờ Phật 3 lạy (và 2 vái), sau đó lạy trước bàn hương có di ảnh người quá cố 2 lạy (như lạy người sống). Khi thắp hương cho người quá cố đã được an táng, thì lại lạy 4 lạy (và vái 3 vái).
Việc đại diện gia đình (con, chồng/vợ, anh chị em,... của người quá cố) lạy đáp lễ (lạy trả) người đi viếng chỉ thực hiện khi quan tài còn đang ở nơi làm lễ (nhà tang lễ, gia đình,...) và không diễn ra sau khi đã an táng xong người quá cố. Đáp lễ này đồng nghĩa với việc đại diện cho người quá cố đáp lại việc lễ của người đến viếng. Do đó, số lạy được thực hiện phải tương ứng với số lạy của người đến viếng (không thêm hoặc bớt đi). Điều này không phải là việc "trả hết lễ" mà chỉ nhằm mục đích "đáp lễ một cách trọn vẹn".
Đàn ông khi viếng đám ma vái lạy như thế nào?
Đàn ông khi đi đám tang lạy mấy lạy? Vẫn tư thế đứng nghiêm, chắp tay trước ngực và nhẹ nhàng cúi đầu. Tiếp theo, đưa tay lên quá đầu rồi thả xuống trong tư thế tôn kính. Sau đó, họ có thể quỳ gối và cúi mình xuống, gần chạm trán với mặt đất để thể hiện sự tiếc thương sâu sắc. Cuối cùng, họ có thể úp hai bàn tay lên đầu gối chân trái trước khi đứng dậy. Đây là những biểu hiện của sự tôn trọng và tiếc thương đối với người đã qua đời.
Phụ nữ vái lạy như thế nào khi viếng đám tang?
Vậy phụ nữ đi đám tang lạy mấy lạy, có khác gì đàn ông không? Tất nhiên sẽ có đôi chút khác về cách thức nhưng cũng tùy thuộc vào quan niệm mỗi gia đình, vùng miễn hay dân tộc. Thường là ngồi xuống đất với hai chân vắt chéo, nghiêng về bên trái, và đặt bàn chân phải ngửa lên dưới đùi chân trái. Tiếp theo, chắp tay đặt trước mặt và nhẹ nhàng đưa lên trán, sau đó dần cúi đầu xuống. Khi đầu gần chạm đất, mở rộng bàn tay để đặt lên đầu và lạy một vài lần theo nghi thức truyền thống.
Cuối cùng, đứng lên và lùi về phía sau. Người nhà của người đã mất thường đáp lễ bằng cách lạy và vái trả lời với số lượng tương ứng để thể hiện sự đáp ứng đầy đủ và tôn trọng. Đây là cách thể hiện lòng kính trọng và tiếc thương sâu sắc đối với người đã qua đời.
Qua bài viết này, hy vọng quý độc giả có thể hiểu rõ hơn về việc đi đám tang lạy mấy lạy cũng như về cách thức và tư duy đằng sau hành động lạy, tầm quan trọng của nó trong việc thể hiện lòng kính trọng và tôn trọng đối với người đã khuất. Việc hiểu về các phong tục và truyền thống của ông bà ta là một cách để tôn vinh và giữ gìn di sản văn hóa của chúng ta.