Bài viết được viết bởi Bác sĩ chuyên khoa I Lê Tuyết Nga - Bác sĩ Nhi, Trung tâm Nhi - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.
Mùa hè với thời tiết nóng ẩm luôn là điều kiện thuận lợi cho nhiều loại virus phát triển, đặc biệt là virus gây bệnh tay chân miệng. Đây là một căn bệnh truyền nhiễm, thường gặp ở trẻ nhỏ dưới 5 tuổi, với khả năng lây lan nhanh chóng và có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
1. Bệnh Tay Chân Miệng Là Gì?
Bệnh tay chân miệng chủ yếu do nhóm virus đường ruột Enterovirus gây ra, trong đó phổ biến nhất là
Coxsackie A16 và
Enterovirus type 71 (EV71). Trong khi virus Coxsackie A16 thường không gây ra biến chứng nghiêm trọng, virus EV71 có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm não, viêm màng não, viêm phổi, viêm cơ tim và thậm chí tử vong.
Ngoài hai chủng virus trên, còn có một số chủng virus khác như
Coxsackie A4-A7, A9, A10 và
Coxsackie nhóm B cũng có thể gây bệnh. Do đó, nhận biết sớm dấu hiệu của bệnh tay chân miệng là rất quan trọng để phòng ngừa và điều trị kịp thời.
2. Dấu Hiệu Nhận Biết Sớm Bệnh Tay Chân Miệng
Những dấu hiệu của bệnh tay chân miệng có thể thay đổi tùy theo từng giai đoạn của bệnh:
Giai Đoạn Ủ Bệnh
- Thời gian ủ bệnh thường kéo dài từ 3-6 ngày. Trong giai đoạn này, trẻ có thể không có dấu hiệu rõ ràng nào.
Giai Đoạn Khởi Phát
- Sốt nhẹ hoặc sốt cao: Trẻ có thể bị sốt nhẹ (37,5-38 độ C) hoặc sốt cao (38-39 độ C).
- Đau họng: Trẻ thường cảm thấy đau rát trong họng.
- Tổn thương ở miệng: Xuất hiện tổn thương và đau rát ở răng và miệng.
- Chảy nước bọt nhiều: Trẻ có thể chảy nước bọt do đau miệng.
- Biếng ăn: Trẻ có thể không muốn ăn uống.
- Tiêu chảy: Một số trẻ có thể gặp triệu chứng tiêu chảy nhẹ.
Giai Đoạn Toàn Phát
Thường bắt đầu sau 1-2 ngày từ giai đoạn khởi phát, trẻ sẽ xuất hiện các triệu chứng điển hình như:
- Phát ban: Xuất hiện các bọng nước ở lòng bàn tay, bàn chân, đầu gối và mông. Các bọng nước này có đường kính từ 2-10mm, màu xám, không đau và không ngứa.
- Loét miệng: Xuất hiện các bóng nước trong miệng có đường kính từ 2-3mm, dễ vỡ và gây đau khi ăn uống.
- Dấu hiệu toàn thân: Một số trẻ có thể xuất hiện rối loạn tri giác, mê sảng, co giật.
Trẻ có thể hồi phục trong vòng 7-10 ngày nếu được chăm sóc tại nhà. Tuy nhiên, nếu có các triệu chứng nghiêm trọng như sốt cao kéo dài trên 39 độ C, nôn mửa hoặc co giật, cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức.
3. Cách Lây Truyền Bệnh Tay Chân Miệng
Bệnh tay chân miệng có khả năng lây lan rất nhanh qua các con đường sau:
- Tiếp xúc trực tiếp: Virus lây lan khi trẻ tiếp xúc trực tiếp với người nhiễm bệnh.
- Dịch tiết: Hít phải hoặc nuốt các dịch tiết từ mũi, miệng hoặc phân của trẻ bệnh.
- Đồ chơi và vật dụng: Lây qua việc trẻ lành cầm nắm đồ chơi hoặc chạm vào các vật dụng của trẻ bệnh.
- Bàn tay người chăm sóc: Virus có thể lây qua bàn tay của người lớn chăm sóc trẻ.
Do tốc độ lây lan nhanh chóng, bệnh tay chân miệng có thể bùng phát thành dịch lớn nếu không có biện pháp phòng ngừa kịp thời.
4. Cách Phòng Ngừa Bệnh Tay Chân Miệng
Hiện tại chưa có vắc-xin phòng bệnh tay chân miệng, nhưng bố mẹ có thể thực hiện các biện pháp đơn giản sau đây để giúp trẻ giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh:
4.1. Vệ Sinh Cá Nhân
- Rửa tay thường xuyên: Sử dụng xà phòng rửa tay trước khi chế biến thức ăn và sau khi đi vệ sinh.
- Khử trùng vật dụng: Làm sạch và khử trùng các vật dụng, đồ chơi của trẻ.
4.2. Giới Hạn Tiếp Xúc
- Tránh tiếp xúc với trẻ nhiễm bệnh: Không cho trẻ ôm hôn hoặc dùng chung đồ dùng với trẻ bị bệnh.
- Hạn chế nơi đông người: Nếu trẻ đang bệnh, không cho trẻ đến trường hoặc nơi đông người.
4.3. Chế Độ Dinh Dưỡng
- Cung cấp dinh dưỡng đầy đủ: Đảm bảo trẻ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng và bù nước kịp thời để tránh mất nước.
- Chế biến thức ăn dễ tiêu: Nên cho trẻ ăn các món ăn loãng, nguội, như cháo và sữa, tránh thức ăn nóng hoặc đặc làm tổn thương miệng.
4.4. Theo Dõi Tình Trạng Sức Khỏe
- Theo dõi các triệu chứng: Quan sát trẻ thường xuyên để phát hiện sớm dấu hiệu bất thường.
- Thăm khám định kỳ: Đưa trẻ đi khám sức khỏe thường xuyên, đặc biệt khi có dấu hiệu bất thường.
Bệnh tay chân miệng thường tự khỏi sau 7-10 ngày, nhưng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng. Do đó, việc nắm rõ các dấu hiệu và cách phòng ngừa là rất cần thiết để bảo vệ sức khỏe cho trẻ.
5. Địa Chỉ Khám Chữa Bệnh Tin Cậy
Khoa Nhi tại
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là địa chỉ đáng tin cậy cho việc tiếp nhận và khám chữa các bệnh lý mà trẻ nhỏ dễ mắc phải. Với trang thiết bị hiện đại, không gian vô trùng và đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, nơi đây sẽ giúp các bậc phụ huynh yên tâm hơn trong việc chăm sóc sức khỏe cho trẻ.
Để đặt lịch khám tại viện, quý khách vui lòng gọi đến
HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp
TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng MyVinmec để quản lý lịch khám và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi một cách dễ dàng.
Thông qua bài viết này, hy vọng các bậc phụ huynh sẽ có thêm nhiều kiến thức hữu ích để phòng ngừa và chăm sóc sức khỏe cho trẻ, đặc biệt trong mùa hè này. Hãy luôn theo dõi và chăm sóc trẻ một cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe cho các bé yêu.